Сатып алу мониторингі субъектілері 2022 жылдың бірінші жартыжылдығының қорытындысы бойынша 11 143,195 млрд теңге сомасына тауарлар, жұмыстар мен қызметтер сатып алды, бұл ретте елішілік құндылық сомасы 6 467,903 млрд теңгені немесе 58,04% құрайды (1-кесте).

1-кесте - 2022 жылдың бірінші жартыжылдығында мониторинг субъектілерін сатып алу бойынша жиынтық ақпарат, млрд теңге

1-кестенің деректері бойынша мемлекеттік органдардың сатып алу үлесіне шамамен 21,3%, Ұлттық компаниялар мен холдингтердің үлесіне шамамен 38,6%, жүйе құраушы кәсіпорындардың үлесіне - 12,2%, жер қойнауын пайдаланушылардың үлесіне - 27,9% тиесілі екені анық. Жер қойнауын пайдаланушылардың сатып алудағы жоғары үлесіне қарамастан, елішілік құндылықтың үлесі 55,8%, ал ұлттық компаниялар мен холдингтердің сатып алуында ЕҚ - 75,6%, мемлекеттік органдарда - 35,1% құрайды.

Жер қойнауын пайдаланушылардың сатып алуларында шамамен 70,3% МГС, жер қойнауын пайдаланушылардың үлесіне және уранның жер қойнауын пайдаланушылардың үлесіне шамамен 19,6% келеді. МГС және уран жер қойнауын пайдаланушылардың үлкен сатып алу көлеміне қарамастан, ЕҚ үлесі тиісінше 55,4% және 59,2% құрайды. Осы субъектілердің елішілік құндылығының төмен үлесіне тауарларды сатып алудағы ЕҚ-тың төмен үлесі әсер етеді. Мәселен, МГС жер қойнауын пайдаланушылардың тауарларын сатып алуда ЕҚ 12,6%, ал уран жер қойнауын пайдаланушылардың сатып алуларында - 22,2% құрады.

2022 жылдың бірінші жартыжылдығының қорытындысы бойынша ТКК мен көмірді жер қойнауын пайдаланушыларды қоспағанда, мониторинг субъектілерінің сатып алуларындағы ішкі құндылық үлесі 2021 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда 3,5% өсті (1-сурет).

1-сурет. 2021-2022 жылдардың бірінші жартыжылдығындағы барлық субъектілердің ЕҚ динамикасы, млрд теңге, %

2022 жылдың бірінші жартыжылдығында тауарларды сатып алу сомасы 2021 жылдың бірінші жартыжылдығымен салыстырғанда 635,6 млрд теңгеге ұлғайды, ЕҚ сомасы 415,3 млрд теңгеге өсті, ЕҚ үлесі 3,3% өсті.

Талданып отырған кезеңде жұмыстарда сатып алудың жалпы көлемінің 103,2 млрд теңгеге өсуі байқалады, бұл ретте ЕҚ үлесі 1,3% төмендеді. Қызметтерде қызметтерді сатып алудың жалпы көлемінің 690,9 млрд теңгеге артуы және ЕҚ үлесінің 9,1% артуы байқалады.

Тұтастай алғанда, 2022 жылдың бірінші жартыжылдығының қорытындылары бойынша ТКК және көмір жер қойнауын пайдаланушыларды есепке алмай, мониторинг субъектілерінің тауарларын, жұмыстары мен қызметтерін сатып алудағы жергілікті қамтудың оң серпінін атап өту қажет (2-кесте). Бұл ретте уран бойынша жер қойнауын пайдаланушылардың жергілікті қамту үлесінің 2,3%, МГС жер қойнауын пайдаланушылардың 3,3% төмендеуі байқалады.

2-кесте. 2021-2022 жылдардың бірінші жартыжылдығындағы мониторинг субъектілері бөлінісіндегі ЕҚ динамикасы, млрд теңге