Мемлекеттік ынталандырудың жаңа шаралары бойынша онлайн дискуссия барысында келіп түскен сауалдарға жауаптар

2021 жылғы 3 наурызда QazIndustry пікірталас алаңында отандық тауарларды, жұмыстар мен қызметтерді ішкі нарықта қолдау және ілгерілету шаралары талқыланды. Іс-шараға 100-ден астам кәсіпкер мен салалық ұйымдардың басшылары қатысты.

Бизнес тарапынан бірқатар ұсыныстар мен ескертулер айтылды. Негізінен мәселелер кәсіпорындардың көзделген қарсы міндеттемелеріне, лимиттер бойынша ұсыныстарға, сондай-ақ қосымша қолдау шараларын енгізуге қатысты болды.

Біз бизнес өкілдерінің сұрақтарына, ұсыныстары мен ескертулеріне жауаптарды жариялап отырмыз.

Естеріңізге сала кетейік, QazIndustry ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігімен бірлесіп, отандық тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді ішкі нарықта қолдауды және ілгерілетуді мемлекеттік ынталандыру шараларын ұсыну бойынша қағидаларды қалыптастыру үстінде.

Қағидалардың жобасы қазіргі уақытта пысықталуда, содан кейін қағидаларды бекіту жөніндегі рәсімдерді жүргізу үшін уәкілетті органға қарауға жіберілетін болады.

Ереже жобасы бойынша презентациямен келесі сілтеме бойынша танысуға болады: https://qazindustry.gov.kz/ru/article/1828-qazindustry-predstavil-biznesu-novye-mery-gosudarstvennogo-stimulirovaniya

 

«QazIndustry» Қазақстандық экспорт индустриясы орталығы» АҚ ұйымдастырған отандық өңделген тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді ішкі нарықта ілгерілету бойынша индустриялық-инновациялық қызмет субъектілері шығындарының бір бөлігін өтеу қағидаларының жобасын онлайн талқылауда бизнес өкілдерінің сұрақтарына жауаптар

п/п

Сұрақтар

Сұрақ қоюшы

Жауаптар

1 бөлім

Қарсы міндеттемелер

1

- қарсы міндеттемелердің үлкен пайызы (бұдан әрі – ҚМ) 10%;
- күрделі экономикалық кезеңдегі (пандемия) шығындарға байланысты корпоративтік табыс салығының (бұдан әрі – КТС) теріс көрсеткіштеріне байланысты ҚМ-ның 10% - ға жету мүмкін еместігі;
- ҚМ бойынша пайызды 3% - дан 5% - ға дейін барынша азайтуды қарау туралы ұсыныс;
- неге барлық салықтар емес, КТС ҚМ ретінде таңдалды;
- КТС бойынша салықтардың 10% - ға өсуі қай кезеңде ескерілетін болады %;
-КТС төлемейтін арнайы экономикалық аймақтағы (бұдан әрі-АЭА) компаниялар не істеуі керек (нені көрсету керек?);
- АЭА-дағы компаниялар үшін де, шығындардың бір бөлігін өтейтін қалған барлық компаниялар үшін де бірдей ҚМ қарастыру туралы ұсыныс;
- ҚМ 10% көрсеткіші экономикалық тұрғыдан қалай негізделген, көрсеткіш қандай есептеулерден алынды?

 

 

Қанат Ибраев, ҚР «Жиһаз және ағаш өңдеу өнеркәсібі қауымдастығы» қауымдастығы;

Төреханов Самат,
«Сапа-Нан» ЖШС бас директоры

Аксёнова

Ковалёва Л. В. Galex Plus

kim_ov

Ережепов Бауыржан, «D&P» ЖШС коммерцияландыру бойынша маманы

Молдахметов Төлеген,
«KAZХИМИЯ» ЗТБ бас директоры;

 

ҚМ мөлшерін қысқарту туралы келіп түскен ұсыныстарды ескере отырып, сондай-ақ Қазақстан Республикасының жалпы ішкі өнімі көрсеткішінің күтілетін өсімі ағымдағы жылы 3% - дан астамға жоспарланғанын ескере отырып, бизнес ұсынысын қолдау және ҚМ бойынша пайызды, сондай-ақ кәсіпорынның өнімді өткізуден және жұмыстар мен қызметтерді көрсетуден түсетін кірістерін ұлғайтуды 10% - дан 3% - ға дейін қысқарту туралы шешім қабылданды.

КТС-ты индикатор ретінде таңдау кездейсоқ емес – КТС көрсеткіші кәсіпорынның кірісіне тікелей байланысты екенін ескере отырып, КМ бойынша КТС назарға алынатын көрсеткіштердің бірі болмақ.

ҚМ бойынша көрсеткіштерге келісімге қол қойылған күннен кейін екі жыл (24 ай) ішінде қол жеткізілуі тиіс.

Компания Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес КТС төлеуші болмаса, тиісінше ҚМ - ның бір көрсеткіші кәсіпорынның өнімді өткізуден және жұмыстар мен қызметтерді көрсетуден түскен кірістерінің ұлғаюы ескеріледі.

Индустриялық-инновациялық дамудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасында көрсетілген басымдықтар мен мақсаттарға сәйкес қолдау шаралары КТС және табыстылықтың оң көрсеткіші бар кәсіпорындарға ғана ұсынылады. Бұл өңдеуші өнеркәсіптің дамуына және бәсекеге қабілеттілігін арттыруға, жұмыс істеп тұрған кәсіпорындарды жаңғыртуға және жаңа индустриялық жобаларды іске асыруға, шығарылатын өнім көлемін ұлғайтуға және номенклатурасын кеңейтуге ықпал етуге мүмкіндік береді.

2 бөлім

Өтелетін сертификаттар

2

- қандай сертификаттар өтеуге жатады, тізбесі;
- индустриялық сертификатты және СТ-КZ сертификатын, индустриялық сертификатты алуға жұмсалған шығындарды өтеу;
- СТ-KZ сертификаты болған жағдайда индустриялық сертификат қажет пе.

Аналя Асанова

Наталья Юрьевна, «УК ЮНИС» ЖШС

 

«Қазақстан Мединдустриясы» Отандық медициналық бұйымдарды, медициналық өнімдерді өндірушілер одағы» ЗТБ

Қолданыстағы Қағидалар шеңберінде «Техникалық реттеу туралы» ҚР Заңына сәйкес реттелетін сертификаттар өтелуге жатады.
Cонымен қатар, СТ-KZ, СТ-1, СТ-2, СТ-3, EAV, А, Original (Түпнұсқа) нысанындағы тауарлардың шығу тегі туралы сертификаттарға арналған шығындар өтелмейді.

Тауардың, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің қазақстандық шығарылуын растайтын құжаттар – СТ-KZ сертификаты, сәйкестік сертификаты, ЕАЭО сәйкестігі туралы декларация, индустриялық сертификат болып табылады.
Демек, егер осы құжаттардың біреуі болса, онда ол тауардың, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің қазақстандық шығарылғанын растайды.

Блок 3

Қосымша қолдау шараларын енгізу жөніндегі ұсыныстар

3

- өнеркәсіптік сынақтарға арналған шығындарды енгізу туралы ұсыныс;
- отандық медициналық бұйымдарды тіркеу кезінде шығындарды енгізу туралы ұсыныс;
-әскери және аэроғарыштық мақсаттағы тауарларды (өнімдерді), қосарланған мақсаттағы (қолданыстағы) тауарларды (өнімдерді) отандық өндірушілер, сондай-ақ мемлекеттік-жеке меншік әріптестік туралы шарт шеңберінде құрылған кәсіпкерлер шығындарының бір бөлігін өтеуге жіберілсін;
- мамандарды, сол жабдықтарды жеткізушілердің өзінен оқытуға жұмсалған шығындардың бір бөлігін өтеу мүмкіндігі;
- өзінен техникалық зертханаларға арналған жабдықтарды сатып алуға көмек көрсету;
- таңбалау үшін ғана емес, жабдықты сатып алу шығындарын өтеу;
- эксперимент ретінде компанияларға бір-екі жыл ішінде жабдықты сатып алуға төленген салық сомасын жұмсауға, қарсы міндеттемелермен, көлемдер мен КТС өсуіне мүмкіндік беру;
- шикізат сатып алуға жұмсалған шығындарды өтеу;
- өндірушілерден сауда үйлерінің, сауда дистрибьюторларының, өкілдіктер мен ЖК шығындарын өтеу мүмкіндігі;
- өзіндік теміржол көлігімен шығындардың бір бөлігін өтеуді қарастыру;
- сауда алаңдарын жөндеуге жұмсалған шығындардың бір бөлігін өтеуді қарастыру.

Молдахметов Төлеген,
«KAZХИМИЯ» ЗТБ бас директоры;

Нурмуханов Руслан.

 

Манакпаева Гулдария, «Қазақстан ФармМедИндустриясы» қауымдастығының атқарушы директор

 

«Поиск» Венчурнлық компаниясы

Куаныш,
«Қостанай агромеханикалық зауыты»  ЖШС

Опрышко Светлана

 

Аналя Асанова

Насырова Гаухар, «АГФ ГРУПП» ЖШС

Қанат Ибраев

 «Тыныс» АҚ өкілі

Раманқұлов Дәурен, ТОО «Shoes Republic» ЖШС
директоры

Суанбаев Еркебұлан, «Алем Тынысы» ЖШС

Беляева Ирина,
«ИДАЛЬГО» ЖШС Бас директоры, «PRESTIGE» Жиһаз салондарының желісі

Наталья Юрьевна, «УК ЮНИС» ЖШС

Гали. Экспресс

Отандық медициналық бұйымдарды тіркеу кезінде шығындарды енгізу туралы ұсыныстар, сондай-ақ әскери және аэроғарыштық мақсаттағы тауарларды (өнімдерді), қосарлы мақсаттағы (қолданыстағы) тауарларды (өнімдерді), сондай-ақ мемлекеттік-жеке меншік әріптестік туралы шарт шеңберінде құрылған кәсіпкерлерді отандық өндірушілерге шығындардың бір бөлігін өтеу мүмкіндігі біз ұсынатын қағидалар жобасының редакциясында ескерілгенін атап өтеміз.
Өнеркәсіптік сынақтар жүргізуге арналған шығындарды өтеу, мамандарды сол жабдықтарды жеткізушілерде оқыту сияқты ұсыныстар осы Қағидалар жобасына енгізілмейді, өйткені шығындардың осы түрлері еңбек өнімділігін арттыруға және аумақтық кластерлерді дамытуға бағытталған индустриялық-инновациялық қызмет субъектілеріне (09.12.2015 ж. № 1194) кәсіпорынның құзыретін арттыруға арналған технологиялық процестерді жетілдіруге арналған шығындарды өтеу бойынша мемлекеттік қолдау көрсету қағидалары шеңберінде қолданыста болады. Олар бойынша өтінімдер сайтта электронды нысанда жыл бойы қабылданады https://qazindustry.gov.kz/.

Жабдықтарды сатып алуға қолдау шараларын қосу бойынша ұсыныстарға қатысты, қазіргі уақытта жаңа қолдау шарасын – өнеркәсіптік грантты енгізу бойынша жұмыс жүргізілуде, ол жабдықтарды сатып алу жолымен жұмыс істеп тұрған өндірістерді жаңғыртуға және жаңаларын құруға бағытталатын болады. Өнеркәсіптік грант шығындарды бірлесіп қаржыландыру арқылы беріледі.

Шикізат сатып алу бойынша шығындардың бір бөлігін өтеуге, компаниялардың жабдықтарды сатып алу үшін салықтарды пайдалану мүмкіндіктеріне, сауда үйлерінің, сауда дистрибьюторларының, өкілдіктер мен ЖК шығындарын өтеуге, өзінің темір жол көлігімен жеткізуге кеткен шығындарды өтеу,  сауда алаңдарын жөндеуге, зертхана құру үшін жабдықтар сатып алуға және т.б. шығындардың бір бөлігін өтеуді қарастыруға қатысты мәселелерге келсек, бүгінгі күні бұл мәселелер күн тәртібінде тұр, бірақ бұл Қағидалар шеңберінен бөлек қосымша талқыланатын болады.

4 бөлім

Лимиттерге қатысты сұрақтар

4

Лимиттерге қатысты сұрақтар:
- ірі бизнес үшін өтемақының мөлшері мен лимитін ұлғайтуға қатысты мәселе;
- ірі бизнес лимитін шағын және орта бизнес лимитніңі мөлшерін теңестіруге қатысты мәселе.

Долотова Татьяна,
«Евразиан Фудс Корпорэйшн» АҚ

 

Қазақстан Республикасын индустриялық-инновациялық дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасына сәйкес ішкі нарықты дамыту тармағында шағын және орта бизнеспен жұмыс істеу үшін олардың құзыретін арттыру үшін жүйелі шаралар көзделген.

Осыған байланысты, шағын және орта бизнесті ынталандыру басым болып табылады және Қағидалар жобасында шағын және орта кәсіпорындар үшін өтеудің салыстырмалы түрде үлкен лимиті көзделеді.           

5 бөлім

«Qazindustry» АҚ құзыретіне кірмейтін мәселелер

5

«Qazindustry» АҚ құзыретіне кірмейтін мәселелер:
- кабель өнімдерін Ресей Федерациясына экспорттау мәселесін реттеуге жәрдемдесу;
- Қазақстан Республикасында жалған өндірушілер туралы мәселе;
- ТРМК сынақ орталықтарын аккредиттеу, медициналық бұйымдармен, медициналық техникамен жұмыс істеу мәселесі.

 

 

Тимур Жакенов,
«Өнеркәсіпшілер одағы» ЗТБ

 

«Қазақстан Мединдустриясы» Отандық медициналық бұйымдарды, медициналық өнімдерді өндірушілер одағы» ЗТБ

Раманқұлов Дәурен, ТОО «Shoes Republic» ЖШС
директоры

 

Асанова Аналь,
«Аксель және А» ЖШС»

Тауарларды сыртқы нарықтарға жылжытуға қатысты мәселелер ағымдағы жылдан бастап «QazIndustry» АҚ құзыретіне жатпайды. Бұл мәселемен ҚР Сауда және интеграция министрлігіне және «QazTrade» акционерлік қоғамына жүгіну қажет, ол сондай-ақ шетелде өнімді сертификаттау бойынша шығындарды өтейді.
Сондай-ақ, жалған кәсіпорындарға қатысты мәселелер «QazIndustry» АҚ құзыретіне жатпайды. Бұл жағдайда Сізге «Атамекен» Ұлттық Кәсіпкерлер палатасына жүгіну қажет.

ҚР ИИДМ Техникалық реттеу және метрология комитетінің өзінде (бұдан әрі - ТРМК) аккредиттеу мәселесіне келетін болсақ, бұл да «QazIndustry» АҚ құзыретінде емес, бірақ біз бұл ұсынысты ескереміз және уәкілетті органның назарына жеткіземіз.
Қазіргі уақытта Қағидалармен сапа стандарт сертификатын және т.б. енгізгені үшін шығындардың бір бөлігін өтеу көзделген, қазіргі уақытта ТРМК Қазақстан Республикасының аумағында барлық аккредиттелген стандарттардың тізілімін қалыптастырады және жүргізеді. Осы тізілімге кіретін барлық стандарттар мен сертификаттар осы Ережелер аясында қайтарылуы мүмкін.

6 бөлім

Жалпы сұрақтар

6

- кәсіпорын аумағында және кәсіпорынға жататын өнімдерге сынақ жүргізетін зертханаға шығындарын өтеуге бола ма?
- ұсынылатын ережелер бекітілді ме?
- бұл шараларға бюджет бөлінді ме?

Кадырова Назира
«Alageum Electric»,

Марат Баккулов,
«Өңдеу өнеркәсібі одағы»  ЗТБ»

Сынақ жүргізетін зертханаларға жұмсалған шығындар өтелмейді, өйткені зертхана жеке заңды тұлға болып табылмайды, сондай-ақ уәкілетті органда аккредитациясы жоқ.

Ережелерге қатысты прензентация бұл әзірше ұсыныстар және сәйкесінше бизнес ұсыныстарын ескере отырып толықтырылатын ережелер жобасы. Неғұрлым тиімді ұсыныстар Қағидалар жобасына енгізілетін және қағидаларды бекіту жөніндегі рәсімдерді жүргізу үшін уәкілетті органның қарауына жіберілетін болады.

Ұсынылған қолдау шараларына бюджетке қатысты, ағымдағы жылға қаражат қарастырылмаған, сонымен қатар уәкілетті органға бюджеттік өтінімге, оның ішінде жаңа ұсынылған қолдау шаралары бойынша ұсыныстар жолданды.